Znamiona – jak je badać? Zadbaj o zdrowie w Europejskim Dniu Walki z Czerniakiem
Jak sprawdzić, czy znamię na skórze jest groźne? Jak się chronić przed nowotworami złośliwymi skóry? W Europejskim Dniu Walki z Czerniakiem poznaj kilka prostych zaleceń, które pomogą Ci zadbać o zdrowie.
Spis treści
Czym jest czerniak
Znamiona, „pieprzyki” – ma je niemal każdy. Niektóre są wrodzone, a inne rozwijają się na skórze w kolejnych latach życia. Czy powinny nas niepokoić?
Większość znamion barwnikowych jest niegroźna. Każde znamię należy jednak obserwować, ponieważ w określonych warunkach istnieje ryzyko wystąpienia czerniaka.
Czerniak jest nowotworem złośliwym. Rozwija się głównie w melanocytach – komórkach odpowiedzialnych za produkcję melaniny, czyli barwnika skóry. Pojawia się na skórze wcześniej niezmienionej lub w obrębie istniejących już znamion. Można go wstępnie rozpoznać po kilku cechach charakterystycznych. Właśnie dlatego tak ważna jest regularna obserwacja skóry. Wczesna diagnoza umożliwia skuteczniejsze leczenie.
Poznaj czynniki ryzyka, aby lepiej zadbać o profilaktykę czerniaka.
Czerniak a „pieprzyk”
„Pieprzyk” to potoczna nazwa znamienia barwnikowego. Powstaje zwykle pod wpływem promieniowania UV, lecz nie jest to jedyna przyczyna. Znamiona mogą mieć podłoże genetyczne. Rozwijają się też na skutek infekcji wirusowych. Jeśli „pieprzyki” są małe, ich kształt pozostaje regularny, a kolor jednolity – najprawdopodobniej zmiana jest niegroźna.
Czerniak – objawy
Istnieje kilka charakterystycznych cech, dzięki którym można odróżnić czerniaka od niegroźnego znamienia. W rozpoznaniu nowotworu pomaga metoda ABCDE:
A – asymetria – znamię wyraźnie rozciągnięte na jedną stronę;
B – brzegi nieregularne, poszarpane, ze zgrubieniami;
C – czerwony lub czarny nierównomierny kolor;
D – duży rozmiar – znamię większe niż 6 mm;
E – ewolucja – zauważalna, postępująca zmiana w wyglądzie znamienia.
Jeśli zaobserwujesz na swojej skórze znamię o cechach ABCDE, jak najszybciej zgłoś się do lekarza. Konieczne będzie specjalistyczne badanie zmiany.
Czerniak pod paznokciem?
Czerniak może pojawić się w różnych miejscach na skórze. Dlatego warto systematycznie kontrolować swoje ciało, zwracając uwagę na wszelkie zmiany. Czerniak może wystąpić na skórze głowy, twarzy, szyi, tułowia, kończyn, a nawet pod paznokciem. Według statystyk u kobiet najczęstsza lokalizacja czerniaka to twarz i kończyny dolne. Z kolei u mężczyzn nowotwór pojawia się najczęściej na skórze tułowia.
Czerniak podpaznokciowo-kończynowy to odrębny typ nowotworu. Ze względu na lokalizację bywa późno rozpoznawany. Pamiętaj więc, by podczas obserwacji zwracać uwagę również na mało widoczne partie skóry.
Czynniki ryzyka
Ryzyko rozwoju czerniaka zwiększa się w przypadku:
- skóry o jasnej karnacji i włosów rudych lub blond;
- dużej liczby znamion;
- przebytych oparzeń słonecznych;
- niskiej tolerancji na promienie słoneczne;
- regularnej długotrwałej ekspozycji na promienie słoneczne (więcej niż godzina dziennie);
- dziedziczonych skłonności do nowotworów skóry,
- częstego korzystania z solarium.
Czerniak u dzieci?
Według danych Instytutu Matki i Dziecka czerniak występuje u dzieci bardzo rzadko. Mimo to warto zachować czujność i kontrolować wygląd znamion bez względu na wiek. Należy zgłosić się z dzieckiem do lekarza w szczególności wtedy, gdy:
- znamię zauważalnie rośnie, zmienia kształt i barwę;
- wokół znamienia pojawiła się obwódka zapalna lub nieregularne odbarwienie;
- znamię krwawi, pojawia się owrzodzenie lub nadżerki;
- widoczne lub wyczuwalne są guzki;
- pojawia się ból i swędzenie;
- okoliczne węzły chłonne są powiększone.
Niezależnie od objawów pamiętaj o zabezpieczaniu skóry dziecka za pomocą kremu z filtrem. Codzienna fotoprotekcja jest bardzo ważna na każdym etapie życia. Starannie wybieraj kosmetyki do pielęgnacji dziecięcej skóry.
Fotoprotekcja i nie tylko. Jak się chronić przed nowotworami skóry
Istnieje kilka prostych sposobów, dzięki którym możesz zmniejszyć ryzyko zachorowania na czerniaka i inne nowotwory skóry.
- Dbaj o fotoprotekcję. Chroń skórę przed słońcem, stosując kremy i inne produkty z wysokim filtrem SPF.
- Unikaj słońca, zwłaszcza w godzinach 10:00–14:00.
- Noś okulary przeciwsłoneczne i ochronne nakrycia głowy.
- Zrezygnuj z częstych wizyt w solarium.
- Regularnie oglądaj swoją skórę. Obserwuj istniejące i nowe znamiona.
- Nie zwlekaj z wizytą u lekarza, jeśli zauważysz niepokojące objawy.
- Przynajmniej raz w roku zapisz się na profilaktyczną wizytę u lekarza.
- Dbaj o skórę na co dzień. W razie potrzeby stosuj kosmetyki regenerujące i łagodzące.
Europejski Dzień Walki z Czerniakiem przypomina o tym, jak ważna jest codzienna troska o zdrowie. O profilaktyce czerniaka warto pamiętać przez cały rok.
Dodaj komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.
Brak komentarzy